UETS ve KEP sistemleri aynı değildir, farkları bulunan ileti ve tebligat sistemleridir. UETS, tebligat almak için oluşturulmuş bir sistemken, KEP kesin delil mahiyetinde ileti göndermek amacıyla kurulmuş ileti sistemidir. Farklı amaçlara hizmet ediyor olsalar da benzerlikleri dolayısıyla çok sıklıkla karıştırılmakta ve uygulamada bazı sorunlara yol açmaktadır.
UETS Nedir?
UETS yani tam adıyla Ulusal Elektronik Tebligat Sistemi, Tebligat Kanunu m.7/A’da belirtilen gerçek ve/veya tüzel kişilere elektronik yolla tebligat yapılması için PTT tarafından kurulup işletilen sistemin adıdır. Elektronik Tebligat Yönetmeliği’nde:
Tebligat Kanunu ve bu Yönetmelik uyarınca yapılan elektronik tebligat işlemlerini yürütmek amacıyla PTT tarafından kurulan, işletilen ve güvenliği sağlanan sistem
olarak tanımlanmıştır.
Tebligat Kanunu m.7/A’da pek çok kişi ve kuruma elektronik yolla tebligat yapılması zorunlu hale getirilmiştir. Aynı düzenleme uyarınca tüm özel hukuk tüzel kişileri (limited şirket, anonim şirket, vakıf, kooperatif, dernek v.b.), avukatlar, noterler, bilirkişiler, arabuluculara yapılacak tebligatın elektronik yolla yapılması gereklidir.
UETS, kanunla elektronik yolla tebligat alması zorunlu kılınmış kişiler için PTT tarafından kurulmuş tebligat alma sistemidir. UETS, yalnızca tebligat alınabilen tek taraflı bir sistemdir.
Uygulamada UETS sisteminde okundu bilgisi de yer aldığından tebligatın okunduğu anda tebliğ edildi sayılıp sayılmadığı noktasında tartışmalar yaşanmaktadır. Fakat Tebligat Kanunu m.7/A-4 uyarınca; elektronik yolla tebligat, muhatabın elektronik adresine ulaştığı tarihi izleyen beşinci günün sonunda yapılmış sayılır. Bu yüzden yasa gereği, PTT’nin kurmuş olduğu UETS sistemine düşen bir tebligat, 5. günün sonunda yapılmış sayılacaktır. Bu konuda kanun hükmü açık olup, tebligat süreleri Yargıtay tarafından da doğrulanmaktadır.
UETS, Tebligat Kanunu ile doğrudan ilgilidir. Örneğin, UETS (elektronik yolla) ile gönderilmesi zorunlu olmasına rağmen fiziksel olarak gönderilen tebligatlar usulsuz tebligat kabul edilmektedir.
KEP Nedir?
Sıradan elektronik postaların delil değeri vardır. Hukuk ve ceza davalarında pek çok hususa ilişkin ispat aracı sayılabilir fakat bazı noktalarda yapılacak olan itirazlar halinde delil değerini kaybedebilmektedir. Örneğin bir e-posta gönderildiğinde alıcısı tarafından okunmayabilir. İhtar mahiyetinde gönderdiğiniz bir e-postaya karşılık, karşı taraf e-postayı okumadım, e-posta gelmedi savunmalarını yapabilir. Hatta e-posta içeriği değiştirilmiş veya gösterilen tarihte gönderilmemiştir şeklinde savlar da ileri sürülebilir. Bu gibi durumlarda e-postayı delil olarak kullanan kişinin aksini ispat etmesi zorlaşacaktır. Örneğin gönderilen bir e-postanın okunup okunmadığı bilgisine ulaşmak teknik olarak imkansızdır.
Türk Ticaret Kanunu m. 1525’de tacirler arası ihbar, ihtar, çağrı gibi hususlarda bildirimin elektronik yolla yapılabileceği düzenlenmiş ve aynı maddenin ikinci fıkrası şu şekilde düzenlenmiştir:
Kayıtlı elektronik posta sistemine, bu sistemle yapılacak işlemler ile bunların sonuçlarına, kayıtlı posta adresine sahip gerçek kişilere, işletmelere ve şirketlere, kayıtlı elektronik posta hizmet sağlayıcılarının hak ve yükümlülüklerine, yetkilendirilmelerine ve denetlenmelerine ilişkin usul ve esaslar Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu tarafından bir yönetmelikle düzenlenir.
Bu yasa hükmünden hareketle, Kayıtlı Elektronik Posta Sistemine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik çıkartılmış ve KEP sistemine ilişkin usul ve esaslar düzenlenmiştir.
Yönetmelik’te KEP veya tam adıyla Kayıtlı Elektronik Posta, elektronik iletilerin, gönderimi ve teslimatı da dâhil olmak üzere kullanımına ilişkin olarak hukukî delil sağlayan, elektronik postanın nitelikli şekli olarak tanımlanmıştır. KEP sistemi ile sıradan e-posta sistemindeki ilk paragrafta bir kısmına yer verdiğimiz ispata yönelik tüm eksiklikler teknik ve hukuki imkanlarla geliştirilmiştir. Aslında KEP’i kısaca; gönderim ve alım zamanları ispatlanabilen, alıcının ve göndericinin kimliklerinin ve iletinin içeriğinin değiştirilmediğinin teyid edildiği elektronik posta sistemi olarak ifade edebiliriz.
KEP iletisinin ne zaman gönderildiği, ne zaman açıldığı veya okundu sayıldığı, alıcısının ve göndericisinin kim olduğu hususları dijital olarak KEPHS (kayıtlı elektronik posta hizmet sağlayıcısı) tarafından saklanmaktadır. Bu yüzden bir KEP iletisinin konu olduğu bir uyuşmazlık söz konusu olduğunda tüm kayıtlar dijital olarak saklandığından uyuşmazlık konularının ispatı son derece kolaydır.
Yönetmelik uyarınca, mücbir sebep hâlleri dışında KEP hesabına erişilmemesi durumunda o işgünü içinde gelen iletinin ertesi işgünü hesap sahibine ulaştığı ve okunduğu kabul edilir. Yani KEP’in gönderildiği günü takip eden ertesi iş günü iletinin okunduğu kabul edilmektedir.
KEP delilleri senet hükmündedir ve aksi ispat edilene kadar kesin delil olarak kabul edilmektedir.
UETS ve KEP Farkları Nelerdir?
- Tebligat çıkartmaya; mahkemeler ve icra daireleri, 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanununda belirtilen merciler ile barolar ve noterler yetkilidir. Tebligat gönderilmesi halinde UETS kullanılmaktadır. Tebligatlar KEP ile gönderilmemektedir.
- KEP, öncelikle Ticaret Kanunu’ndan doğmuşsa da, kamu kurumu olsun olmasın herkesçe kullanılabilen bir ileti sistemidir.
- Kamu kurumları resmi yazışmalarını KEP altyapısıyla yapmaktadır. Gerçek veya tüzel kişiler de KEP vasıtasıyla kamu kurumlarıyla yazışabilmektedir.
- KEP vasıtasıyla herkes tarafından ileti gönderilebilir ve alınabilir fakat UETS vasıtasıyla sadece tebligat alınabilmektedir. UETS ile yetkili merciler dışında tebligat gönderilememektedir.
- Gerçek kişiler KEP kullanabilmektedir. Bu yolla KEP kullanıcısı olan gerçek veya tüzel kişilere ihbar, ihtar gönderimi yapılabilir. (Örneğin, ilgili kişiler KVKK konusunda veri sorumlusuna KEP vasıtasıyla başvuru yapabilir. )
- Elektronik yolla tebligat alması zorunlu olan kişilerin UETS hesabı alması zorunludur. (Avukatlar, ticaret şirketleri, noterler v.b.) KEP için herhangi bir zorunluluk bulunmamaktadır.
- UETS’de tebligatlar, gönderilen tarihi izleyen 5. gün sonunda tebliğ edilmiş sayılır. KEP ile gönderilen iletiler; gönderimin ertesi iş günü sonunda okundu sayılmaktadır.
- UETS, Tebligat Kanunu ile ilgilidir. Tebliğ usullerinden biri olan elektronik tebligat sistemidir. KEP ise herhangi bir tebligat sisteminin parçası değildir, Ticaret Kanunu’ndan doğan elektronik ileti gönderme sistemidir.
- UETS hizmeti münhasıran PTT tarafından verilir. KEP hizmeti, kayıtlı elektronik posta hizmet sağlayıcılar tarafından verilir (PTT KEP , Türkiye Noterler Birliği KEP , TürkKEP)
- KEP adresleri isimsoyisim@hs01.kep.tr şeklinde olurken, UETS adresleri 1323 – 1234 – 1323 – 1234 gibi numerik rakamlardan oluşmaktadır.
