Dernekler, kazanç paylaşma dışında, kanunlarla yasaklanmamış belirli ve ortak bir amacı gerçekleştirmek üzere, en az yedi gerçek veya tüzel kişinin, bilgi ve çalışmalarını sürekli olarak birleştirmek suretiyle oluşturdukları tüzel kişiliğe sahip kişi topluluklarını ifade etmektedir. Derneklerin genel kurul kararları mahkeme kararıyla iptal edilebilir.
Derneklerde Genel Kurulu Kararının İptali
Genel kurul her dernek üyesinin hür iradesini kullandığı bir organdır. Derneklerde genel kurul iptaline ilişkin düzenlemelere TMK’da yer verilmiştir. Derneklerin genel kurulunda hukuka aykırı karar alındığını düşünen her dernek üyesi dernek genel kurul kararının iptali için dava açabilir.
Türk Medeni Kanunu Madde 83’te Kararın İptali Başlığı Altında,
“Toplantıda hazır bulunan ve kanuna veya tüzüğe aykırı olarak alınan genel kurul kararlarına katılmayan her üye, karar tarihinden başlayarak bir ay içinde; toplantıda hazır bulunmayan her üye kararı öğrenmesinden başlayarak bir ay içinde ve her hâlde karar tarihinden başlayarak üç ay içinde mahkemeye başvurmak suretiyle kararın iptalini isteyebilir.
Diğer organların kararlarına karşı, dernek içi denetim yolları tüketilmedikçe iptal davası açılamaz.
Genel kurul kararlarının yok veya mutlak butlanla hükümsüz sayıldığı durumlar saklıdır.”
Hükmüne yer verilmiştir.
Burada belirtmek gerekir ki, yönetim ve demetim kurulu kararlarına karşı üye, öncelikle dernek içi yollara başvurmalıdır.
Davayı Kimler Açabilir ?
Derneklerde genel kurul kararının iptalini dernek üyeleri isteyebilir. Bunun için toplantıda karara karşı muhalefet şerhi şartı koyma şartı bulunmamaktadır. ( Konuya İlişkin Yargıtay Hukuk Genel Kurulu 2013/18-2444 E. 2014/663 K. 14.05.2014 tarihli kararı inceleneblir. )
Dava Açma Süresi Nedir ?
Toplantıda hazır bulunan ve kanuna veya tüzüğe aykırı olarak alınan genel kurul kararlarına katılmayan her üye, karar tarihinden başlayarak 1 ay,
Toplantıda hazır bulunmayan her üye kararı öğrenmesinden başlayarak 1 ay içinde ve her hâlde karar tarihinden başlayarak 3 ay içinde bu davayı açmalıdır. Öngörülen bu süreler hak düşürücü sürelerdir.
Görevli ve Yetkili Mahkeme
Yetkili mahkeme dernek merkezinin bulunduğu yer mahkemesidir.
Görevli Mahkeme ise Asliye Hukuk Mahkemeleridir.
Yargılama Usulü
Dernek genel kurul kararlarının iptali davaları basit yargılama usulüne bağlıdır. Bu tür davalar her türlü delillerle ispatlanabilir.